منظور از ارتودنسی ثابت این است که بیمار نمی تواند دستگاه ارتودنسی را از دهان خارج نماید. در دستگاه ارتودنسی ثابت دو فک اجزا به صورت نگین هایی برروی دندان چسبانده شده و ثابت می گردند. به این نگین ها براکت می گویند. این روش درمانی برخلاف ارتودنسی متحرک، وابسته به همکاری بیمار نمی باشد.
ارتودنسی ثابت جهت ایجاد لبخند زیبا از طریق هماهنگ کردن و ردیف کردن دندان هاو لب ها با یکدیگر انجام می شود. با انجام ارتودنسی، دندان ها عملکرد بهتری داشته، تمیز کردن آنها راحت تر است و فاصله بین دندانها تنظیم میشود. این وضعیت باعث افزایش اعتماد به نفس فرد وافزایش عملکرد و کیفیت زندگی در فرد میشود. لازم به ذکر است که با توجه به شرایط خاص فکی و دندانی انواع مختلف ارتودنسی های ثابت موجود می باشد که متخصص ارتودنسی بسته به نوع و شدت ناهنجاری از تکنیک ها وابزار مختلف استفاده میکند.
طول درمان ارتودنسی ثابت دو فک به طور متوسط 2 سال می باشد ولی براساس نوع ناهنجاری بیمار و شدت مشکل می تواند بیشتر هم بشود حتی تا سه سال طول بکشد . بیمار در هنگام دوره درمانی ثابت نباید غذاهایی با قوام سفت مثل ته دیگ، بلال، میوه های هسته دار، زیتون و غیره را استفاده نماید. در غیر این صورت براکت از دندان جدا می شود که می بایست براکت جدیدی برای بیمار چسبانده شود که این امر می تواند باعث طولانی شدن زمان درمان و آسیب به دندان گردد. در این دوره بیمار از نظر بهداشت، به مراقبت های خاصی نیاز دارد تا از ایجاد تغییر رنگ و پوسیدگی در دندانها جلوگیری به عمل آید.
ابتدا در جلسه اول رادیوگرافی ، عکس برداری و قالب گیری گچی برای ساخت مدل انجام می شود . پزشک متخصص بر اساس تحلیل های خود روش و طرح درمان مناسب را پیشنهاد می دهد . اگر دندان ها بسیار به هم فشرده باشند و فک فضای لازم رابرای تمامی دندان ها نداشته باشد به ناچار تعدادی از دندان های دائمی بیمار کشیده خواهند شد .
ارتودنسی می تواند تنها ماه یک میلی متر دندان را حرکت دهد و در بعضی مواقع ممکن است حتی خود بیمار هم متوجه نشود . در طول ارتودنسی ممکن است برخی از دندان های بیمار کشیده شود . بیمار پس از انجام اقدامات اولیه ارتودنسی باید هر یک ماه یک بار جهت ویزیت درمان شود . فعال کردن سیم های ارتودنسی و کش ها در ابتدای کار درد دارد اما به مرور زمان و پس از گذشت یک هفته درد آن کاهش خواهد یافت . قبل از جایگذاری بریس به مدت یک هفته بین دندان های آسیاب بریس قرار داده می شود تا فضای لازم برای باندهای دندان های آسیاب ایجاد شود . سپس پزشک متخصص باندها را با سیمان ثابت و براکت به جلوی دندان ها می چسباند . در مرحله بعد دندان پزشک با تغییر دادن سیم ها ، اضافه کردن فنر ، کش یا دیگر وسایل جانبی ارتودنسی بریس ها را تنظیم می کند . عموما برای درست روی هم قرار گرفتن دندان های بالا و پایین از کش استفاده می شود .
در حالت کلی می توان گفت ارتودنسی ثابت عوارض چندانی ندارد اما تمیز نکردن برسی های ثابت می تواندمنجر به پوسیدگی و به جا ماندن لکه های سفید بر روی دندان شود . طی حرکت دندان، بعضی از استخوان هایی که در مسیر حرکت دندان قرار دارند منحل می شوند در حالی که استخوان جدید در زیر آن دیگری قرار دارد. از دست دادن همیشگی طول ریشه ی دندان ممکن است در طول این انحلال استخوان اتفاق بیافتد که منجر به لق شدن دندان می شود. با این حال این اتفاق مشکل جدی ایجاد نمی کند.
درادامه به بررسی اجزای مهمی که در ارتودنسی ثابت به کار گرفته می شود می پردازیم :
بندها اتصالات مختلف به دندان ها را ثابت نگه می دارند . بندها در سایز های گوناگونی وجود دارند ومی توان آن ها را به دندان های مختلف متصل کرد . این اجزا از استیل ضد رنگ ساخته می شوند . سطح داخلی بند ها نسبت به سطح خارجی خشن تر و کدر است و به نگهداری چسب (سمان کمک می کند ) . سطح خارجی از موادی صاف و براق تشکیل می شود .
هنگام عبور بند از میان دندان های به هم چسبیده ممکن است مشکلاتی نظیر کج شدن بند رخ دهد . با استفاده از بند می توان دندان را از دندان های کناری جدا کرد و سپس بند ها را بر روی دندان نصب کرد . بند را باید چند روز قبل از قرار دادن بند به سطح کناری دندان مولر (آسیا) قرار دارد .
از اجزای مهم دیگر ارتودنسی می توان به براکت ها اشاره کرد . کاربرد براکت ها انتقال فشار سیم یا الاستیک به دندان است . هر براکت دارای تعدادی شکاف است که سیم قوسی وارد آن می شود .
کش ها در قطر و رنگ های مختلفی وجود دارند و شبیه به نوار لاستیکی هستند . این ابزار از لاتکس ارتجاعی ساخته می شود و میزان فشاری که وارد می کنند بستگی به قطر آن ها دارد . فشار معمولی معادل ۱۵۰ تا ۳۰۰ gm است. بیشترین فشار ارتودنسی میان ۳۵۰ تا ۹۰۰ gm است. از کاربرد های کش می توان به موارد زیر اشاره کرد :
علاوه بر موارد بالا از اجزای دیگر ارتودنسی می توان به فنر اشاره کرد . از کاربرد های دیگر فنر می توان به تولید فشار و جابه جایی دندان ، باز کردن یا بستن فضای میان دندان اشاره کرد .
اگر قصد ارتودنسی ثابت دارید باید حتما به نکات زیر توجه کنید :
قیمت ارتودنسی یکی از دغدغه های اصلی است که اکثر افراد برای مراجعه به دندان پزشک دارند . لازم به ذکر است قیمت ارتودنسی ثابت نسبت به روش های ارتودنسی دیگر از جمله ارتودنسی متحرک و نامرئی کمتر است . دکتر ناصری یکی از متخصصین ارتودنسی ثابت دو فک در اصفهان می باشد . اگر از ناهنجاری دندان های خود رنج می برید حتما به مطب این دکتر مراجعه کنید .
ارتودنسی فانکشنال از روش های ارتودنسی است که معمولا برای حل ناهنجاری های فکی هنگامی که دندان ها فک بالا جلوتر از دندان های پایین قرار می گیرندکاربر دارد. دکتر محمد علی ناصری یکی از متخصصان ارتودنسی فانکشنال اصفهان می باشد . اگر شما هم از این مشکل رنج می برید برای دیافت اطلاعات بیشتر با ما همراه باشید .
در ارتودنسی فانکشنال می توان به جای دندان ها به فک فشار آورد تا گسترش یابد و برای دندان ها جا باز کند . این روش اولین بار توسط دندان پزشک عمومی به نام جان ویتزیگ در آمریکا استفاده شد .
در ارتودنسی فانکشنال از پلاک های فانکشنال استفاده می شود.همان طور که قبلا اشاره شد دستگاه های فانکشنال نوعی پلاک هستند که ناهنجاری های کلاس ۲ وکلاس ۳ را اصلاح می کنند.ناهنجاری های کلاس ۲ از ناهنجاری های فکی به شمار می آید که در آن دندان های فک بالا جلوتر از دندان های فک پایینی قرار می گیرد.پلاک های فانکشنال می تواند متحرک یا ثابت باشد که نوع متحرک آن محبوب تر است.
معمول ترین ابزارهای فانکشنال متحرک از قطعات بالا و پایین جداگانه ساخته می شوند که باعث می شود فک پایین در یک موقعیت بهتر وجلو تر قرار بگیرد.انواع دیگر ابزارهای فانکشنال وجود دارند که فقط از یک قسمت ساخته شده است.البته ممکن است قابلیت انطباق کمتری با دندان ها داشته باشد.
اکثر دندان پزشکان با ارتودنسی فانکشال آشنایی ندارندو از روش های دیگر ارتودنسی استفاده می کنند . برای درک تفاوت این دو باید ابتدا تفاوت ارتودنسی و ارتوپدی را درک کنید . ارتودنسی برای جابه جایی دندان است اما ارتوپدی با مشکلات استخوانی سروکار دارد . ارتودنسی فانکشال اولین بار در اوایل دهه ی هشتاد میلادی توسط جان ویتزیک معرفی شد .در روش های ارتودنسی متداول دیگر باید صبر کرد تا تمام دندان های دائمی در بیایند اما ارتودنسی فانکشال در سنین پایین (7 سالگی) برای گسترش کام و ایجاد فضای لازم برای دندان های نامرتب استفاده می شود . در این روش استخوان جابه جا می شود و به آن ارتوپدی می گویند .
در ابتدا پزشک متخصص برای بیمار پلاک فانکشال تجویز می کند . این مرحله بین 9تا 18 ماه طول خواهد کشید . بهترین زمان برای ارتودنسی فانکشال زمانی است که فرد دندان های شیری و دائمی را با هم در دهان خود دارد یعنی هنوز همه دندان های شیری نریخته باشد و همه دندان های دائمی نیز رویش نداشته باشند .
در مرحله آخر پس از این که استخوان های فک رشد کردند و همه دندان های دائمی نیز رشد پیدا کردند بیمار همان سیم عادی ارتودنسی را بر روی دندان های خود گذاشت . بیمار می تواند نوع بریس مناسب(بریس ثابت - بریس سرامیکی - بریس متحرک) را بر اساس شدت مشکل خود و تشخیص پزشک انتخاب کند . این مرحله از ارتودنسی فانکشنال معمولا بین 9 تا 18 ماه طول خواهد کشید اما زمان دقیق آن به سن بیمار ،روش درمان و وخامت مشکل بیمار بستگی دارد .
برای ارتودنسی فانکشنال می توان از دستگاه های ثابت و متحرک استفاده کرد .
از دستگاه های ثابت فانکشنال می توان به Herbst و MARA اشاره کرد .
از دستگاه های متحرک ارتودنسی فانکشنال می توان به فرانکل Frankel، Bionator، Activator، R-appliance، فرمند Farmand اشاره کرد .دستگاه های فانکشنال متحرک علاوه بر دندان می توانند توسط عضلات و بافه های نرم دهان در موقعیت مناسب قرار بگیرند . دستگاه های فانکشنال متحرک طرح های مهندسی مختلفی دارند .
درمان های ارتودنسی فانکشنال طبق نظریه تحریک فانکشنال Roux (1883) طرح ریزی شده اند . نظریه تحریک فانکشنال بر این باور است که تحریک فانکشنال موجب ساختن ، شکل دادن و حفظ بافت ها می شود . صحت این تئوری بارها در زندگی روزمره آزمایش می شود .عضلات و استخوان های تنومند مردانی که روزانه در امور سنگین فعالیت دارند حکایت از فانکشن افزایش یافته آن ها در اثر افزایش نیروها دارد. از طرفی اضمحلال عضلانی و اسکلتی استخوان های گچ گرفته در پاسخ به کاهش فانکشن، روی دیگر سکه است.
کاربرد نظریه تحریک فانکشنال در ارتودنسی چالش های زیادی داشته است . درمان فانکشنال باید به موقع و در زمان مناسب انجام شود . اگر درمان زودتر از زمان مناسب انجام شود نتیجه ندارد ، نتایج ضعیف و پاسخ کم بدن را به دنبال خواهد داشت . پاسخ بیولوژیک افراد با هم تفاوت دارد .در مواردی که عوامل وراثتی شدید باشند پزشک متخصص به امید این که در سنین بالا ناهنجاری توسط جراحی فک درمان شود درمان فانکشنال را تجویز نخواهد نمود .ممکن است متخصص ارتودنسی با توجه به نوع ناهنجاری و شرایط کودک شما درمان فانکشنال را راه حل مناسبی نداند .
ارتودنسی فانکشنال کمک زیادی به رفع عیوب فک بالا و پایین می کند و برای افرادی که فک بالای آن ها بزرگتر از فک پایین است یا بالعکس کاربرد زیادی دارد .
برای پیش گیری از ضربه یا گم شدن بریس ها آن ها را در محفظه یا جعبه مخصوص خود بگذارید و آن ها را درجیب یا کیف خود رها نکنید .به بهداشت بریس های فانکشنال توجه داشته باشید و هر زمان که دندان های خود را مسواک می زنید بریس ها را نیز تمیز کنید یا قرص های تمیز کننده ی بریس را از داروخانه ها تهیه کنید.
یکی از روش های ارتودنسی که امروزه توجه افراد زیادی را به خود جلب کرده است ارتودنسی لیزری است . دکتر محمد علی ناصری از متخصصان ارتودنست اصفهان می باشد که قادر است شما را در خصوص روش های مختلف ارتودنسی از جمله ارتودنسی لیزری اصفهان راهنمایی کند .
در ارتودنسی لیزری تاج دندان ها تراشیده می شود و ریشه دندان حرکتی نخواهد کرد . با استفاده از این روش می توان در کمترین زمان ظاهر دندان ها را موقتا مرتب کرد .
کوتاه مدت و بواسطه تراشیدن تاج دندانها، بدون حرکت ریشه و تغییر استخوان مجاور صورت می‌گیرد. در این روش دندانها به ظاهر مرتب میشوند اما در واقع ریشه حرکتی نکرده است. در این روش دندانهای نامرتب و تو رفته بواسطه لیزر مرتب میشوند به این معنا که با ترشیدن قسمتی از دندانهای بیرون زده و اضافه کردن مواد در قسمتهای تو رفته می‌توان دندانهای مرتبی را ایجاد نمود.
امروزه بسیاری از متخصصین ارتودنسی از لیزر بافت نرم برای افزایش دادن کارایی درمان ارتودنسی و راحت‌تر کردن درمان استفاده می‌کنند. لیزر نخستین بار در سال ۱۹۶۴ در حوزه دندانپزشکی مورد استفاده قرار گرفت و از آن زمان تا کنون پیشرفت‌های مستمر تکنولوژی لیزر را به یکی از موثرترین و بهترین دستگاه‌ها برای درمان‌های بافت نرم و سخت تبدیل کرده است.
لیزری که در ارتودنسی کاربرد دارد، نوع مخصوص بافت‌های رنگدانه‌ای یا رنگی است. لیزر ارتودنسی لیزر دیود بافت نرم است که برای جراحی لثه کاربرد دارد. این لیزر به طور همزمان بافت اضافی را با دقتی باورنکردنی می‌برد، خونریزی را متوقف میکند و محل جراحی را ضدعفونی میکند. از آنجایی که تمرکز لیزر بالا است، به بافت‌های مجاور آسیب نمی‌زند، در نتیجه التهاب ایجاد نمی‌شود و زخم به سرعت التیام می‌یابد. به علاوه جراحی با لیزر تقریباً بدون درد است. لیزر درمان ارتودنسی را سریع میکند و نتایج زیباتری را به دست می‌دهد.
موارد استفاده از لیزر در ارتودنسی دندان:یکی از کاربرد های لیزر بعد از درمان ارتودنسی است . بعد از این که متخصص ارتودنسی از مرتب بودن دندان ها اطمینان پیدا کرد اگر خطوط لثه بیمار متقارن نباشد از لیزر برای اصلاح خطوط لثه و زیبا تر شدن لبخند استفاده می کند و خطوط لثه را یکنواخت می کند .
کاربرد فرنکتومی اغلب بعد از ارتودنسی است . فرنوم یک تکه بافت است که بیندو دندان جلو یا بالا قرار می‌گیرد تا دندان های جلو در جهات مختلف حرکت نکنند و فاصله ای بین آن ها ایجاد نمی شود . فرنوم نباید کوتاه یاضخیم باشد زیرا در این صورت دو دندان جلویی از هم فاصله می گیرند . امروزه با استفاده از لیزر متخصصین می توانند به راحتی این مشکل را بدون نیاز به جراحی اصلاح کنند . دندان پزشک می تواند از لیزر برای نرم کردن این الیاف و حرکت آنها جهت پیشگیری از به عقب رفتن دندانهای بیمار استفاده کند . از کاربرد های دیگر فرنکتومی می توان به کاهش حساسیت دندان و کاهش تحلیل لثه اشاره کرد .
ژنژیوکتومیدر برخی افراد در اطراف دندان بیش از حد بافت لثه وجود دارد که سبب مشکل لبخند لثه ای و کوتاه به نظر رسیدن دندان می شود . با استفاده از ژنژیوکتومی می توان دندان ها را متقارن کرد و عمل زیبایی لثه را انجام داد . با استفاده از لیزر می توان شکل لثه را دقیق تغییر داد . این عمل که به آن لیفت لثه نیز می گویند بدون درد است و در مدت کوتاهی فرد بهبودی کامل پیدا می کند . با این عمل جراحی می توانید اعتماد به نفس خود را هنگام لبخند زدن افزایش دهید .
دندان نهفته به دندانی می گویند که نوک آن زیر لثه می ماند و کاملا از لثه بیرون نمی زند . قبل از نمایان شدن کاربرد لیزر در ارتودنسی باید افراد6 ماه صبر می کردند و یا دهان و دندان خود را جراحی می کردند اما امروزه با پیشرفت علم دندان های نهفته سطحی را به راحتی و بدون درد در مدت زمان کوتاهی می توان نمایان کرد . با استفاده از لیزر بافت اضافه روی دندان برداشته می شود تا پزشک به راحتی بتواند بر روی دندان نهفته براکت نصب کند .
دکترناصری یکیاز متخصصین ارتونسی با لیزر در اصفهان است . اگر برای رفع مشکل و ناهنجاری دندان های خود به دنبال روش سریع و بدون درد هستید می توانید ابتدا با پزشک خود م کرده و در صورتی که متخصص ارتودنسی شما تشخیص دهد لیزر می تواند نامرتبی دندان های شما را به طور دائم درمان کند قطعا از این روش استفاده خواهد کرد .
معمولا برای ارتودنسی دندان ها از براکت های فی استفاده می شود اما بسیاری از افراد به دلیل اینکه در ارتودنسی ثابت این براکت ها نمای زیبایی به دندان نمی دهند تمایل چندانی به استفاده از این روش ندارند . از این رو روش دیگری برای جوانان و افرادی که حساس هستند وجود دارد که به آن ارتودنسی سرامیکی گفته می شود و در آن از براکت های هم رنگ دندان استفاده می شود . این براکت ها عملکردی شبیه براکت های فی دارند و از سرامیک ساخته شده اند .
براکت های سرامیکی یا همان براکت همرنگ دندان متشکل از دو قسمت سیم‌های فی به همراه براکت‌های براق سفید رنگ هستند.این براکت ها از آلیاژ های سرامیکی و مواد کامپوزیتی ساخته می شوند . مواد کامپوزیتی مانند موادی هستند که برای پر کردن دندان استفاده می شوند . این براکت ها هم رنگ دندان هستند و تنها از فاصله نزدیک می توان آن ها را تشخیص داد . در ارتودنسی سرامیکی در بین بست های سرامیکی، سیم هایی وجود دارند که می توان آن ها را نیز به صورت نیمه شفاف و بی رنگ درست کرد.
جنس موادی که در براکت سرامیکی به کار می رود نسبت به براکت فی گران تر است . در ساخت براکت فی از فولاد ضد رنگ استنلس استیل استفاده خواهد شد . بیمار می تواند رنگ براکت سرامیکی را مطابق با رنگ دندان های خود انتخاب کند تا نامرئی به نظر برسد به طور مثال افرادی که دارای دندان های روشن هستند معمولا براکت های شیشه ای رنگ و روشن را انتخاب می کنند اما افرادی که دارای دندان های تیره هستند می توانند از براکت های هم رنگ دندان خود استفاده کنند .همین موضوع نیز از علل دیگر گران بودن براکت های سرامیکی می باشد .براکت های سرامیکی برای نصب نیاز به زمان و دقت بیشتری دارند و نسبت به ارتودنسی ثابت ، بیمار باید دفعات بیشتری به دندان پزشکی مراجعه کند .
برای کمتر کردن هزینه براکت سرامیکی می توانید برای دندان های جلویی که بیشتر در معرض دید هستند از براکت سرامیکی استفاده کنید و برای دندان های عقبی که خیلی مشخص نیستند از براکت فی استفاده کنید .
ارتودنسی متحرک همانند روش های دیگر ممکن است تاحدودی درد داشته باشد اما هر چقدر ارتودنسی در سنین پایین تری انجام شود بیمار احساس درد کمتری دارد زیرا بافت فک نرم تر بوده و دندان ها راحت تر حرکت می کنند .
ارتودنسی سرامیکی می تواند اختلال هایی نظیر به هم فشردگی دندان ها ، دندان های فاصله دار ، جلو یا عقب بودن دندان ها نسبت به یکدیگر و یا چرخاندن بعضی از دندان ها ، اوربایت ، اپن بایت ، کراس بایت را برطرف کند .
برای مراقبت از بریس های سرامیکی خود به توصیه های زیر دقت کنید :
پس از معاینه پزشک متخصص تشخیص خواهد داد که شما شرایط لازم برای استفاده از ارتودنسی سرامیکی را دارید یا خیر. براکت های بیماران به صورت سفارشی و براساس زاویه و موقعیت صحیح دندان ها ساخته می شوند . سعی کنید پزشک متخصصی را انتخاب کنید که از براکت هایی با کیفیت بالا استفاده کند تا در برابر نیروهای اصطحکاکی مقاومت کافی را داشته باشد و نشکند .
نصب بریس های فی مانند بریس های سرامیکی آسان بوده و نیاز به زمان زیادی ندارد . ابتدا متخصص موقعیت دندان های شما را بررسی می کند سپس یک سیمان مخصوص بر روی دندان ها زده می شود و براکت بر روی آن ها قرار گرفته و به دندان چسبیده می شود .
هنگامی که براکت ها به درستی در محل خود تنظیم شوند یک سیم مخصوص ارتودنسی از داخل براکت ها عبور داده شده و براکت ها را به یکدیگر متصل می کند . برای نگه داشتن سیم ارتودنسی در محل خود ، در اطراف هر براکت از کش های لاستیکی شفاف استفاده می شود .
معمولاً هر ۶ تا ۸ هفته یک بار لازم است تا فرد به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کند تا بریس او سفت شده و حرکت بیشتر دندانها تقویت شود. در این نوبت روند کار نیز بررسی و نظارت خواهد شد.
در ارتودنسی سرامیکی دندان پزشک سیم کشی ها را در شکاف های موجود در براکت ها قرار می دهد و توسط بند یا کش های مخصوص در جای خود نگه می دارد . سیم ها با اعمال فشار ملایم بر روی دندان ها باعث می شوند آن ها به موقعیت صحیح حرکت کنند .برای حل مشکلات دندان ، بریس های سرامیکی توان بیشتری نسبت به ارتودنسی نامرئی و توان کمتری نسبت به ارتودنسی ثابت (بریس های فی )دارند زیرا سرامیک نسبت به ف از فشار کمتری استفاده می کند .
افرادی که سیگاری هستند و در طول روز مرتب قهوه می نوشند احتمال اینکه بر روی بریس ها لک ایجاد شود زیاد است بنابراین بهتر است از این روش استفاده نکنند هم چنین ارتودنسی سرامیکی برای افرادی که دندان هایشان آناتومی و الگوی خاصی دارد نیز توصیه نمی شود .
افرادی که دندان هایشان نیاز به تغییرات زیادی دارد بهتر است از این روش استفاده نکنند زیرا بریس های سرامیکی نسبت به فی توانایی تحمل فشار کمتری دارند . طول درمان با ارتودنسی سرامیکی بین ۱۸ تا۲۴ ماه می باشد . دکتر ناصری یکی از متخصصین ارتودنسی سرامیکی در اصفهان است که سال ها در این زمینه تجربه دارد .
ارتودنسی کودکان با نام ارتودنسی interceptive شناخته می شود . اکثر والدین در زمان کودکی توجه چندانی به ناهنجاری دندان های کودکان خود ندارند اما پزشکان بر این باورند که درمان ناهنجاری ها در کودکی از مشکلات بزرگتر و درد ناک تر دوران بزرگسالی جلوگیری می کند .
گاهی اوقات به والدین توصیه می شود که کودکان شش ساله خود را به مطب یک دندانپزشک به منظور ارتودنسی ببرند. آن ها نیز در پاسخ می گویند که چرا یک ارتودنسیت می بایست دندان های فرزند ما را معاینه کند در حالی که دندان های شیری او هنوز نیفتاده است.پاسخ این سوال این است که ما برای اطمینان از درست درآمدن دندان های فرزند شما همه اقدامات پیشگیرانه را که همان ارتودنسی پیشگیری است باید از ابتدای بیرون آمدن دندان های دائمی فرزندتان انجام دهیم.
متخصصان ارتودنسی پیشگیرانه معتقدند شناسایی و رهگیری مشکلات دندان در کودکان در زمانی که کودک هنوز به اندازه کافی رشد نکرده است می تواند از درمان های پر هزینه و تهاجمی تر آینده جلوگیری کند. مشکلات خاص ممکن است در طول معاینات منظم در مطب آشکار شوند.یک ارتودنتیست آموزش دیده مشکلات ظریف رشد فک و دندان در حال ظهور را به خوبی شناسایی کرده و تشخیص می دهد. این در حالی است که برخی از دندان های کودک هنوز نیفتاده اند. مزیت این تشخیص زود هنگام این است که برخی از مشکلات ممکن است راحت تر اصلاح شوند. انتظار تا زمانی که تمام دندان های دائمی دربیاید و رشد فک وصورت کامل شود ممکن است اصلاح برخی از مشکلات را سخت تر کند.
بسته به شرایط ، سن مراجعه برای هر کودک می تواند متفاوت باشد . اما اگر کودک دارای شرایط خاصی نباشد اکثر پزشکان بر این باورند بهترین سن برای مراجعه به پزشک سن ۷ سالگی است زیرا در این سن ارتودنتیست میتواند مشکلات نامحسوس فک و دندانهای در حال رشد را به موقع شناسایی و برطرف کند . اگر کودک شما دارای مسائل خاص تری است بهتر است حتی در سنین کمتر به پزشک معالج مراجعه کنید .
با استفاده از ارتودنسی کودکان می توانید بسیاری از مشکلات ارثی که در آینده به جراحی فک نیاز پیدا می کنند را برطرف کنید . مشکلاتی که در این روش برطرف می شوند عبارتند از :
طول درمان ارتودنسی کودکان می تواند متفاوت باشد و بستگی به شدت مشکل و همکاری کودک دارد. درحالت کلی درمان ناهنجاری در کودکان از یک تا سه سال می تواند طول بکشد .
فضا نگهدارها نقش عمده ای درارتودنسی کودکان دارند .هنگامی که دندان های شیری بر اثر تصادف یا پوسیدگی و … می افتند پزشک معالج برای پیشگیری از ناهنجاری های زمان بزرگسالی تا زمان درآمدن دندان های دائمی فصای خای را با این دستگاه پر می کند . هنگامی که دندان دائمی شروع به رویش می کند پزشک فضا نگهدار را بر می دارد . این شیوه فرد را به انجام ارتودنسی در آینده بی نیاز می کند .
یکی از روش های متداول برای ارتودنسی کودکان ارتودنسی ثابت است بنابراین از پر کاربرد ترین بریس ها برای ارتودنسی کودکان می توان به بریس فی اشاره کرد . بریس فی معمولا از جنس استیل ضد زنگ گرید بالا است . برای ترغیب کردن کودکان به ارتودنسی و جذاب تر کردن ارتودنسی برای آن ها می توان رنگ کش بریس ها را با رنگ یونیفرم مدرسه کودکان ست کرد .
یکی از تکنیک های نوین ارتودنسی کودکان استفاده از بریس سرامیکی هم رنگ دندان است که برای کودکانی که نمی خواهند سیم های ارتودنسی آن ها جلب توجه کند مناسب است .
یکی از روش های نوین سیم کشی دندان کودکان استفاده از بریس های نامرئی است . این بریس ها مخفی اند و قابل مشاهده نیستند .توجه داشته باشید کودک شما در طول دوره استفاده از بریس اکیدا غذاهای جذب کننده باکتری مانند مواد غذایی فرآیوری شده و تصفیه شده و غذاهای چسبنده و سفت مانند تکه های یخ، بادام زمینی، آدامس یا ذرت بوداده مصرف نکند .
در ارتودنسی متحرک کودکان به راحتی می توان دستگاه های متحرک را در دهان گذاشت و برداشت . این دستگاه ها از سیم و آکریل ساخته شده اند . دستگاه های متحرک دو نوع دارند و می توان آن ها را برای یکی از فکین یا هر دو فک استفاده کرد . دستگاه هایی که هر دو فک را در بر می گیرند معمولا حجیم تر هستند.
بعد از هربار تعویض و سفت کردن سیم ارتودنسی فرزند شما باید حدود ۴۸ ساعت مواد غذایی نرم مصرف کند . زیرا در غیر این صورت ممکن است براکت ها لق شوند و آسیب ببینند. مواد غذایی که در این مدت بهتر است کودک شما استفاده کند عبارت است از تخم‌مرغ آب‌پز، املت، کرپ، نان نرم، سوپ، سیب زمینی و سبزیجات پخته، پوره، برنج نرم، پاستاهای نرم، ماهی پخته شده، ماست، شیربرنج، انواع پودینگ، کمپوت میوه، موز له شده و همچنین شیر و انواع اسموتی‌ها .
اگر کودک خود را به موقع و در سنین هفت سالگی یا کمتر به نزد دندان پزشک ببرید با استفاده از روش های پیش گیری مانند استفاده از فضانگهدارنده ها ، فیس ماسک ( رفع جلوآمدگی فک پائین) و… می توانید از هزینه های سنگین جراحی فک و ارتودنسی در آینده جلوگیری کنید . اگر در کودکی به سلامت دندان های فرزند خود اهمیت ندهید در بزرگسالی هزینه های سنگین تری را باید پرداخت کنید .
بسیاری از پدرو مادرها تصور می کنند ارتودنسی تنها براکت های فی است که در دهان کودک به کار می رود و برای مدتی چهره کودک را زشت می کند در صورتی که با برخی درمان های کوچک و به موقع می توان از ارتودنسی پیشگیری کرد . پزشکان تا جایی که امکان داشته باشد در سنین پایین از براکت استفاده نمی کنند زیرا هنگامی که براکت بر روی دندان ها نصب شود طول ریشه دندان ها کوتاه تر خواهد شد .
در برخی موارد والدین مقصر نامرتب بودن دندان کودکان خود هستند و ناهنجاری های فکی و دندانی علل ژنتیک و ارثی دارند . در بعضی مواقع مشاهده می شود که کودک اندازه فک را از یک والد و اندازه دندان ها را از والد دیگر به ارث می برد و این دو با هم هماهنگی ندارند . این موضوع سبب شلوغی دندان ها و نامرتبی آن ها خواهد شد . اکثر افرادی که مشکل جلو بودن وبزرگی فک پایین دارند مشاهده می شود که یکی از بستگان نزدیک کودک نیز این مشکل را دارد . تمامی این مشکلات حاد را به موقع می توان درمان کرد .
اگر به دنبال کلینیکی معتبر و پزشکی متخصص برای فرزند خود هستید دکتر ناصری یکی از متخصصین ارتودنسی کودکان در اصفهان است .
در برخی مواقع فرد علی رغم صاف بودن تمامی دندان ها یکی از دندان هایش نامرتب است که باعث می شود موقع خندیدن جلوه قشنگی نداشته باشد . حتی یک دندان ناهنجار و نازیبا که در بین دیگر دندانها خود را نشان دهد به زیبایی دهان و دندان فرد آسیب می‌رساند و چهره‌ی فرد را زشت جلوه می‌دهد. اگر برای شما هم سوال است که آیا ارتودنسی تک دندان وجود دارد و آیا می شود تنها یک دندان را ارتودنسی کرد با ما همراه باشید .
از روش های ارتودنسی تک دندان می توان به سه روش ارتودنسی ثابت ، ارتودنسی متحرک و درمان با لیزر اشاره کرد .
اگر برای رفع نامنظمی تک دندان از این روش استفاده شود براکت ها بر روی همه دندان ها قرار می گیرند تا جابه جایی دندان به صورت کامل انجام شود .
یکی از روشهای درمان ناهنجاری یک دندان ارتودنسی متحرک است. در این روش دستگاههای ارتودنسی برای مدت زمان خاص تشخیص داده شده توسط ارتودنتیست، در دهان قرار می‌گیرند. در این روش مدت درمان کوتاه‌‌تر از زمانی است که برای ارتودنسی تمام دندانها لازم است.
در بسیاری از موارد مشاهده می شود که برای رفع ناهنجاری یک دندان از لیزر استفاده می شود . پزشک متخصص در یک جلسه دندان نامرتب را با استفاده از لیزر تراش می دهد و آن را صاف می کند . از معایب این روش می توان به از بین رفتن مینای دندان و افزایش آسیب پذیری دندان در مقابل پوسیدگی اشاره کرد .
پلاک اینمان یک بریس متحرک و شگفت انگیز است . پلاک اینمان دارای رشته‌های فنری از جنس نیکل تیتانیوم است که به آرامی به دو قوس ردیف کننده (aligner bows) در جهت مخالف با یکدیگر نیرو وارد میکند و دندانها را به موقعیت جدید خود هدایت میکند. این نیروهای ملایم بر طیف وسیعی از حرکات فعالیت می‌کنند، به همین دلیل است که Inman Aligner به سرعت عمل میکند. نتیجه و اثر بخش بودن این پلاک را در مدت زمان ۱۲ تا ۱۶ هفته می توانی ببینید . این بریس میتواند دو تا چهار دندان جلو را هدف بگیرد و اصلاح کند نوع پلاک باید در یک زمان تنها روی یک فک اعمال شود، زیرا ممکن است بیمار احساس کند جسم بسیار بزرگی در دهان دارد.
به دندان هایی که در گوشه دهان قرار دارند دندان نیش گفته می شود . این دندان ها تأثیر زیادی در زیبایی سلامت دندان ها دارند . اکثر افراد با مشکل دندان های نیش برآمده یا خارج از قوس دندانی دست و پنجه نرم می کنند . بسیاری از افراد ممکن است که کشیدن دندان نیش را به ارتودنسی ترجیح دهند در صورتی که این باور اشتباه است زیرا همان طور که قبلا گفته شد دندان های نیش علاوه بر سلامتی تأثیر زیادی برپر جلوه دادن صور و لب ها دارد . افتادن و یا کشیدن دندان های نیش موجب فرو رفتن ناحیه لب ها ، عمیق شدن خط لبخند و … می شود . افتادن زود هنگام دندان های شیری و عدم درمان به موقع می تواند موجب کمبود فضا برای رویش دندان های نیش شود . در اکثر مواقع اگر دندان نیش فضای کافی برای رویش نداشته باشد در محلی بیرن زده تر و بالاتر از محل طبیعی خود رشد می کند .
علاوه بر کمبود فضا از دلایل دیگر رویش نابه جای دندان نیش می توان به عوامل ژنتیکی اشاره کرد . در این حالت دندان نیش به سمت داخل کام فک بالا تغییر مسیر می دهد و از آن جا رویش می یابد . در بعضی مواقع نیز در همان محل به صورت نهفته و رویش نیافته باقی می ماند به همین دلیل در بسیاری از موارد دیده می شود که بیماران تا سنین بزرگسالی متوجه حضور یک دندان نهفته در ناحیه سقف دهان خود نمی شوند . در این حالت باید دندان خود را به پزشک ارتودنسی متخصص نشان دهید . اگر بتوان دندان نهفته را بیرون آورد و در موقعیت صحیح قرار داد پزشک درمان ارتودنسی دندان را شروع خواهد کرد . پس از باز شد فضای کافی و رویش دندان نیش نهفته بیمار جراحی خواهد شد تا تاج دندان نیز نمایان شود .
از جمله عواملی که بر موفقیت آمیز بودن درمان دندان نیش نهفته تأثیر دارد می توان به سن بیمار ،محل نهفتگی ، زاویه دندان نهفته ، عمق نهفتگی و میزان فضای قوس دندانی اشاره کرد .
اگر دندان نیش را با ارتودنسی نتوان در موقعیت صحیح قرار داد و با اعمال نیروی ارتودنسی احتمال آسیب رسانی به ریشه سایردندان های مجاور باشد پزشک ناچار است دندان نیش نهفته را به وسیله ارتودنسی خارج کند و در صورت نیاز در فضای خالی به وجود آمده ایمپلنت قرار دهد .
ارتودنسی تک دندان کج را نمی توان با ارتودنسی ثابت درمان کرد زیرا ارتودنسی ثابت برای مرتب کردن مجموعه ای از دندان ها در کنار هم است . یک دندان کج را در اغلب موارد با استفاده از ارتودنسی متحرک و پلاک های متحرک صاف می کنند .
بعضی از افراد دو دندان جلویی آنها نامرتب است و حالت خرگوشی دارد .ارتودنسی دندان های خرگوشی به سادگی درمان نمی شود و نیازمند تخصص و تجربه است . مانند ارتودنسی تک دندان کج ارتودنسی دو دندان جلو را نیزنمی توان با استفاده از ارتودنسی ثابت انجام داد زیرا دو دندان نمی توانند با سیم کوتاهی که در بین آن ها قرار می گیرد صاف شوند .
اگر مایلید ازارتودنسی ثابت استفاده کنید و بین دندان ها سیم بگذارید ارتودنسی چند دندان منطقی تر است زیرا تعداد دندان های نامرتب باید به حدی برسد که بتوان بین آن ها سیم گذاشت . درارتودنسی چند دندان پزشک متخصص باید بهترین روش را انتخاب کند تا در زمان تلاقی دندان های ارتودنسی شده و دندان های ارتودنسی نشده اصطلاحا پله ایجاد نشود . در ارتودنسی چند دندان معمولا دندان های قدامی درگیر ارتودنسی می شوند و روی دندان های خلفی وسایل ارتودنسی نصب نمی شود .
در رابطه با ارتودنسی یک دندان و نیز ارتودنسی دندانهای یک فک توجه به دو نکته لازم است:
بعد از ارتودنسی ممکن است، شما گمان کنید که موقعیت دندان ها به جای بهتر شدن در حال بدتر شدن است اما هنگامی که جراح, فک شما را در حین جراحی جابه جا می کند آن زمان دندان ها به درستی روی هم قرار خواهند گرفت. اگر دچار ناهنجاری فک هستید ارتودنسی عقب بردن فک یکی از کارهایی است که زیبایی خندیدن و صورت ظاهری شما را دوچندان می کند .
این دسته از بیماران را افرادی تشکیل می دهند که سنین نوجوانی را پشت سر گذاشته اند.علت جلو زدگی فک پایین می تواند ناشی از رشد ناکافی فک بالا و رشد بیش از اندازه فک پایین باشد.آنها خواهان کوتاه ترین راه در کوتاه ترین زمان ممکن هستند.همچنین بیرون زدگی دندان های ثنایای فک پایین و یا بی نظمی ثنا یای فک بالا نیز از دیگر موارد کراس بایت جلویی می باشند.ارتودنتیست شما قادر است درصورت جلوزدگی خفیف فک پایین با عقب بردن قوس دندانی پایین که کمی جلو زدگی دارد و جلو آوردن فک بالا که قدری عقب ماندگی دارد را اصلاح نماید .
در بسیاری از موارد دیده شده است که جلو آمدگی فک بالا زیاد است و فرد هنگام خندیدن بیشتر لثه هایش جلب توجه می کند که در اصطلاح به آن لبخند لثه ای گفته می شود . در این صورت بعد از ارتودنسی باید جراحی و جابه جایی فک صورت گیرد . فرد پس از اتمام سن رشد ابتدا ارتودنسی ثابت انجام می دهد . پس از تمام شدن دوران ارتودنسی باید به اتاق عمل برود و فک بالا به سمت عقب و بالا برود . پس از بهبود وضعیت بیمارو سپری کردن دوران نقاهت ارتودنسی ادامه می یابد .
جلوزدگی فک اگر درمان نشود منجر به تحلیل لثه ی دندان های جلویی خواهد شد.در این صورت به تدریج فک پایین به طور نا خود آگاه تمایل به جلوتر رفتن پیدا می کند.در نهایت این فرایند تبدیل به یک ناهنجاری فکی و پایدار خواهد شد .در این روش ممکن است بنا به صلاح دید متخصص ارتودنسی شما دندانی از دهان شما خارج نشود و درمان بدون کشیدن دندان انجام شود.استفاده از الاستیک های بین فکی نیز در این نوع درمان به عنوان کمک کننده کاربرد دارند .
جابجایی،انحراف، عقب و جلو بودن فک در اکثر موارد ارثی است. گاهی در اثر تفاوت بین اندازه فک بالا و پایین یا بین فک و دندان به هم فشردگی دندانها مشاهده میشود یا الگوی جفت شدن دندانها ناهنجار و غیرطبیعی میشود.
دیگر علل جابجایی،انحراف، عقب و جلو بودن فک عبارت‌اند از:
• عادت‌های دوران کودکی مانند مکیدن انگشت شست، زبان زدن دندان، مکیدن ک پس از ۳ سالگی و استفاده طولانی مدت از شیشه شیر.
• دندان اضافی، افتادن دندان، دندان نهفته یا غیرطبیعی بودن شکل دندانها
• پر کردن دندان یا تاج دندان به شیوه‌ای نامناسب
• جا‌به‌جا شدن فک در اثر شکستگی در سانحه‌های شدید
• تومورهای دهان و فک
بدشکلی و ناهنجاری های فک مانند انحراف،جابجایی و جلو و عقب بودن فک به عارضه‌های غیرطبیعی گوناگون در ناحیه فک اشاره دارد. این عارضه‌ها را در صورت ملایم بودن معمولاً می‌توان با مداخله‌های دندانپزشکی و ارتودنسی اصلاح کرد. اما برطرف کردن ناهنجاری‌های شدیدتر نیاز به ارتودنسی همراه با جراحی فک توسط جراحی مجرب دارد. مشکلات جدی‌تر ارثی و مادرزادی هستند یا در اثر بروز سانحه پیش می‌آیند. بخشی از فک غالباً اندازه‌ای غیرطبیعی دارد و چهره فرد به همین دلیل ناخوشایند به نظر می‌رسد؛ به علاوه جابجایی،انحراف، عقب و جلو بودن فک و عدم درمان جلو بودن فک بالا در گفتار، خوردن، جویدن، لبخند زدن و نفس کشیدن اختلال ایجاد میکند .
جراحی فک در بیمارستان و تحت بیهوشی انجام می شود . این عمل معمولا یک تا چند ساعت طول خواهد کشید . برای جراحی براکت ها از روی دندان برداشته نمی شوند و متخصص ارتودنسی برای ثابت بودن دندان ها بعد از جراحی می تواند از لاستیک یا ابزار های دیگر بین فکی کمک بگیرد .
جراح شما استخوان های فکین را مناسب با نیاز شما و شرایط از پیش تعیین شده جابجا میکند. در برخی از موارد ممکن است استخوان افزوده شود, در برخی موارد ممکن است استخوان برداشته یا سوهان کشیده شود و در مواردی هم استخوان ها دچار تغییر می شوند.
استفاده از سیم و کش ها
در دهه های قبل برای جراحی فک از ابزارهایی استفاده می شد که بیمار تا مدتی پس از جراحی نمی توانست دهان خود را بازکند و برای تغذیه با مشکل رو به رو می شد . امروزه برای حفظ فکین در موقعیت جدید و عقب بردن فک جراح از ابزار هایی نظیر صفحات ، پیچ ها ، سیم ها و کش ها استفاده می کند بنابراین بیمار می تواند تا حدی دهان خود را باز کند و از سوپ های نرم و یا مایعات استفاده کند .
نگرانی عموم افراد برای عقب بردن فک جای برش ها و رد زخم ها است . در اکثر مواقع برش های جراحی فک از داخل دهان بوده و خطوط برشی به جای نخواهد ماند مگر در شرایطی خاص که جراح مجبور می شود برش مختصری هم در خارج دهان بزند .
بعد از این که جراحی فک انجام شد و بیمار دوران نقاهت را سپری کرد برای درست کرن موقعیت دندان ها و قرار دادن آن ها در جای صحیح خود باید از ارتودنسی استفاده کرد که ممکن است بین ۶ تا ۹ ماه طول بکشد . بعد از ارتودنسی پزشک براکت ها را برداشته و نگهدارنده تعبیه می کند .
برای عقب برد فک نمی توان مقدار ثابتی تعیین کرد زیر به عوامل زیادی نظیر :میزان تخصص پزشک ، شدت ناهنجاری و تعداد جلسات مورد نیاز ، داروهای مورد نیاز و …بستگی دارد . برای اطلاع یافتن از قیمت دقیق باید با پزشک خود م کنید .
درمواردی که شدت ناهنجاری زیاد نباشد ممکن است پزشک پس از معاینه تشخیص دهد که بدون جراحی نیز میتواند دندان های ردیف بالا و پایین را روی هم جفت کند . او از بریس، هدگیر (بلاک هایی که به سر متصل می شوند)، بلاک های ثابت یا متحرک برای عقب بردن دندان ها استفاده می کند .در برخی موارد برای ایجاد فضا در قوس دندانی باید دندان ها را عقب برد که دندانپزشک برای این کار و عقب بردن دندان های مولر بیمار از دستگاه های خارج دهانی، میکرو ایمپلنت ها، وایرهای چهار در دو ، وایر های سوپر الاستیک، وایر های کویل اسپرینگ، و … استفاده می کند.
اگر به دنبال پرشکی متخصص در خصوص جراحی فک خود هستید دکتر ناصری یکی از پزشکان باتجربه در زمینه ارتودنسی عقب بردن فک در اصفهان است .
درباره این سایت